Co to jest RDB – Retail Display Ban – czyli restrykcje w retailu – pokazywaniu i promowaniu produktów w sklepie.

Retail Display Ban (RDB) czyli zakaz pokazywania pewnych produktów w sklepie, to rzeczywistość w wielu krajach europejskich. Choć w Polsce, jak na razie, nie wprowadzono tego typu obostrzeń, można się spodziewać, że i tu, wcześniej czy później, dotrze ten trend.

Czym zatem jest RDB i skąd się wziął?

Retail Display Ban to restrykcje nałożone na pewne kategorie produktów, sprzedawane w handlu detalicznym. Restrykcje te dotyczą widoczności takiego produktu w sklepie, jak również jego promocję w punkcie sprzedaży. Przeważnie dotyczy to produktów, które mają negatywny wpływ na zdrowie lub są nieodpowiednie dla osób młodych. Ograniczenie ich widoczności w sklepie do którego mają wszyscy dostęp, ma właśnie chronić najmłodszych przed chęcią skorzystania z nich. Wiąże się to również z innymi działaniami, takimi jak wymaganie pozwoleń dla zakupu produktów oraz spełniania określonych kryteriów, np. wieku. Restrykcje te dotyczą przeważnie wyrobów tytoniowych, alkoholowych lub erotycznych.

W zależności od kraju i rodzaju produktu, restrykcje mogą przybierać różny charakter. Może to być zakaz reklamy na terenie sklepu, stosowanie specjalnych opakowań lub zasłanianie produktów przed wzrokiem kupujących.

Przykład wyrobów tytoniowych

Jedną z grup produktów, które najczęściej podlegają restrykcjom są wyroby tytoniowe. Kolorowe, zgrabne opakowania kuszą młodych ludzi, zachęcając ich do sięgnięcia po nikotynę. Aby przeciwdziałać temu zjawisku, zaczęto ograniczać ich widoczność. Działanie to okazało się skuteczne co wykazały badania przeprowadzone przez Imperial College of London. Przed wprowadzeniem RDB, po wyroby tytoniowe w sklepach sięgało 57% palącej młodzieży. Po wprowadzeniu zakazu liczba ta spadła do 40%.

Australijskie badania wskazują, że 25% klientów kupuje papierosy pod wpływem impulsu, co również jest argumentem za ograniczeniem ich widoczności w sklepie. Udowodniono także, że reklamowanie wyrobów tytoniowych w punktach sprzedaży podnosi sprzedaż o około 10%. Nie dziwi zatem, że coraz więcej krajów wprowadza restrykcje związane z promowaniem – i eksponowaniem – papierosów w sklepach.

Sytuacja RDB w Europie na przykładzie tytoniu.

Prawo europejskie nie przewiduje ujednoliconego prawodawstwa w kwestii widoczności papierosów i wyrobów tytoniowych. Każdy kraj członkowski ma tutaj wolną rękę. Jak na razie, w Polsce ograniczono się do umieszczania na opakowaniach informacji ostrzegających o szkodliwości zażywania tytoniu. Przeznaczono na nie 65% powierzchni po obu stronach paczki. (https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/ochrona-zdrowia-przed-nastepstwami-uzywania-tytoniu-i-wyrobow-16797364) 

Na poniższej mapce zaznaczyliśmy jaka forma restrykcji występuje w danym kraju – więcej na ten temat znajdziesz na naszej dedykowanej stronie www.tobaccodisplayban.eu

Ciekawostka

Krajem europejskim z najbardziej restrykcyjnym RDB jest Wielka Brytania. W tym wyspiarskim kraju obowiązuje całkowity zakaz reklamowania papierosów w miejscach sprzedaży. Jest on restrykcyjny do tego stopnia, że wprowadzono nawet specjalny wzór graficzny opakowań, który ujednolica wygląd produktów wszystkich marek (tzw. „plain packaging”). Dodatkowo, wyroby tytoniowe pozostają zamknięte i niewidoczne do czasu, aż klient poprosi o ich sprzedaż. Nawet wtedy jednak, otwarta powierzchnia, za którą znajdują się paczki z papierosami nie może być większa niż 1,5 m².

Zupełnie odwrotna sytuacja panuje w Niemczech. Za naszą zachodnią granicą paczki z papierosami są dobrze wyeksponowane i nie ma ograniczeń odnośnie do reklamy wyrobów tytoniowych w punktach sprzedaży, a nawet na billboardach.

Przepisy w Polsce

Jak na razie, Polski ustawodawca nie zdecydował się na wprowadzenie większych obostrzeń w handlu wyrobami tytoniowymi. Poza realizacją unijnych dyrektyw zakazujących sprzedaży papierosów mentolowych, z kulkami smakowymi w filtrach oraz w opakowaniach mniejszych niż 20 sztuk.

Niemniej jednak, sytuacja w Europie każe spodziewać się, że RDB zawita także do naszego kraju. Spodziewamy się, że zakaz ten zostanie wprowadzony w perspektywie najbliższych 2-3 lat. 

Jak się przygotować?

Jako eksperci w rynku materiałów POSM dla wyrobów tytoniowych obserwujący od 25 lat rozwijającą się tendencję RDB na świecie, wprowadziliśmy do swojej oferty wiele produktów przygotowanych pod RDB. Dodatkowo analiza sytuacji prawnej w tym zakresie pozwoliła nam przygotować produkty dla krajów nie objętych ograniczeniami, ale które są już przygotowane na zmianę tego prawa. 

To wielka oszczędność, bowiem regał czy podajnik tytoniowy w sklepie może świetnie funkcjonować od 2 do 5 lat, lub nawet dłużej w przypadku rozwiązań wytrzymałych, takich jak większe szafy tytoniowe. 

Przykłady z rynku

Dobrym przykładem jest tutaj sieć sklepów Dino, która jakiś czas temu szukała nowych podajników nadkasowych. Udało nam się przekonać klienta, żeby pomyślał perspektywicznie i wyposażył swoje sklepy w podajniki zamykane systemem klapkowym. Dzięki temu, gdy przewidywane zmiany w prawie wreszcie nastąpią, sieć będzie na nie gotowa. A pracownicy nie będą musieli przyzwyczajać się do obsługi nowych podajników.

Trzeba przy tym mieć świadomość, że jednym z wymogów RDB jest to, że podajnik z papierosami może być otwarty jedynie na krótki moment wyciągania z niego paczki papierosów. W związku z tym, system zamykania musi być wytrzymały i łatwy w obsłudze. A tego wymagania nie spełniają rolety, w które wyposażone są standardowe podajniki nadkasowe.

Innym przykładem jest firma EG Group, która zarządza stacjami benzynowymi, m.in. w Holandii. Gdy wymieniano regały na papierosy ustawione za kasą, podjęto decyzję, że muszą one być przystosowane do wymogów RDB. Gdy restrykcje w retailu zostały w końcu wprowadzone w Holandii, wystarczyło zrobić akcję serwisową. Zamontować przesuwne drzwi i regały automatycznie zaczęły spełniać wymagania nałożone przez ustawodawcę. Była to nie tylko oszczędność pieniędzy, ale i czasu, bowiem montaż przesuwnych drzwi w przystosowanym do tego regale zajął ekipie serwisowej jedynie 15 minut.

Jak widać, na razie w Polsce nie słychać o zbliżającym się RDB. Należy jednak spodziewać się, że wcześniej czy później – z naciskiem na „wcześniej” – dojdzie i u nas do wprowadzenia tych obostrzeń. Systemy RDB, które oferuje Perfectę są gotowe na te zmiany. A co najważniejsze – do czasu wejścia w życie obostrzeń RDB, nasze regały i podajniki można używać normalnie. A gdy prawo się zmieni – wystarczy jeden prosty ruch ręką, żeby znowu być w zgodzie z przepisami.

Warto być gotowym na zmianę przepisów, tak jak to zrobiło wielu naszych klientów.